Tuesday, November 12, 2013
زندگي ۾ خوش رهڻ لاءِ سس سان لاڳاپا بهتر بڻايو: نئين تحقيق
عورتون هن ڳالهه کي تسليم ڪن يا نه ڪن پر سائنس هن ڳالهه کي ضرور مڃي ورتو آهي ته پنهنجي سس سان گڏ وقت گذارڻ شادي شده زندگي کي وڌيڪ خوشگوار بڻائي سگهي ٿو. آسٽريليا ۾ ڪيل هڪ نئين تحقق ۾ هي ڳالهه سامهون آئي آهي ته پنهنجي سس سان گهڻو گڏ رهڻ يا ملڻ جلڻ سان محبتون وڌن ٿيون ۽ گهريلو زندگي خوشگوار ٿئي ٿي، تنهن ڪري سس کان پري رهڻ بدران سندس ويجهو رهڻ ۾ ئي ننهن کي خوشي ملندي.
قصو وتائي فقير جو
هڪ روايت موجب وتائي فقير جي والد جو نالو ميلو رام ۽ چاچي جو نالو ساڌو رام هو، جيڪي ٻئي وڏا واپاري هجڻ سان گڏوگڏ وڏا ڀڳت پڻ هئا. انهيءَ دور ۾ سماواتي پرڳڻي جي بيگلاري سيدن ۽ عمرڪوٽ جي راڻن جا هڪ ٻئي سان سٺا لاڳاپا هئا ۽ راڻا خاندان وارن سيدن کي ٽي چار سڱ ڏنا هئا. راڻن ۽ بيگلارن جي انهيءَ رشتيداري ۽ واسطيداريءَ سبب ڪيترا واپاري عمرڪوٽ مان لڏي اگهم ڪوٽ يا اگهاماڻي ۾ اچي رهيا، جن ۾ وتائي جو والد ۽ چاچو پڻ هئا. ان دور ۾ وتايو چئن پنجن سالن جو هو ۽ سندس مڱڻو پڻ ٿيل هو. انهيءَ دور ۾ اگهاماڻي شهر اندر وڏا وڏا بزرگ ۽ عالم رهندا هئا، جن جو فيض آسپاس وارن علائقن تائين به اثرانداز هو ۽ ڪيترا ماڻهو پري کان ڪهي اچي سندن صحبت حاصل ڪندا هئا.
وتائي جو والد ۽ چاچو، جيڪي اصل ۾ ڀڳت قسم جا انسان هئا، سي اگهاماڻي ۾ پهچندي ئي بزرگن جي فيض کان متاثر ٿي مسلمان ٿي ويا، جن ۾ ميلورام جو نالو شيخ عبدالحليم ۽ ساڌو رام جو نالو شيخ عبدالعليم رکيو ويو. اهڙيءَ طرح سندن خاندان وارن جا به اسلامي نالا رکيا ويا.
هي خاندان جيئن ئي مسلمان ٿيو ته پنهنجن ٻارن کي مدرسن ۾ داخل ڪرايائون، جن ۾ شيخ عبدالمعالي ولد عبدالحليم ۽ شيخ عبدالعالي ولد عبدالعليم خاص هئا. شيخ عبدالمعاليءَ جو دستور هوندو هو ته مدرسي جي ٻين سڀني شاگردن جا سبق ياد ڪري ايندو هو، پر پنهنجو سبق نه ٻڌائيندو هو ۽ هميشه ايئن چوندو هو ته ”سبق اڃا ڪچو آهي.“ سندس انهيءَ نرالي ۽ عجيب طبع سبب سڀئي استاد خواه شاگرد کيس الله وارو سمجهڻ لڳا ۽ مدرسي ۾ سندس نالو شيخ عبدالمعاليءَ بدران ”شيخ الله وارو“ مشهور ٿي ويو. شيخ الله وارو جيئن ئي ڪجهه وڏو ٿيو ته کيس گهڻي هل هلان ۽ وت وتان سبب شاگرد خواه شهري ”وتايو“ ڪوٺڻ لڳا، جيڪو نالو مٿس هميشه لاءِ مڙهجي ويو.
هي خاندان جيئن ئي مسلمان ٿيو ته پنهنجن ٻارن کي مدرسن ۾ داخل ڪرايائون، جن ۾ شيخ عبدالمعالي ولد عبدالحليم ۽ شيخ عبدالعالي ولد عبدالعليم خاص هئا. شيخ عبدالمعاليءَ جو دستور هوندو هو ته مدرسي جي ٻين سڀني شاگردن جا سبق ياد ڪري ايندو هو، پر پنهنجو سبق نه ٻڌائيندو هو ۽ هميشه ايئن چوندو هو ته ”سبق اڃا ڪچو آهي.“ سندس انهيءَ نرالي ۽ عجيب طبع سبب سڀئي استاد خواه شاگرد کيس الله وارو سمجهڻ لڳا ۽ مدرسي ۾ سندس نالو شيخ عبدالمعاليءَ بدران ”شيخ الله وارو“ مشهور ٿي ويو. شيخ الله وارو جيئن ئي ڪجهه وڏو ٿيو ته کيس گهڻي هل هلان ۽ وت وتان سبب شاگرد خواه شهري ”وتايو“ ڪوٺڻ لڳا، جيڪو نالو مٿس هميشه لاءِ مڙهجي ويو.
اليڪٽرڪ گاڏين کي چارج ڪندڙ روڊ
هي اهو روڊ آهي جنهن جي هيٺان وڇايل بجلي جي تارن ذريعي اليڪٽروميگنيٽ فيلڊ ڪئي وڃي ٿي، جنهن سان بس هيٺان لڳايل اوزار بجلي پيدا ڪري ٿو ڏکڻ ڪوريا هن روڊ کي اهڙي طريقي سان ٺاهيو آهي جو هن تي هلندڙ گاڏين کي چارج ڪري سگهجي ٿو. اختيارين جو چوڻ آهي ته هي دنيا ۾ سڀ کان پهريون روڊ آهي، جيڪو گاڏيون چارج ڪري ٿو. هن جي ڊيگهه 12 ڪلو ميٽر آهي جنهن جو مطلب ته جن گاڏين ۾ اهڙو اوزار لڳل هوندا تن کي بيهڻ جي ضرورت نه پوندي ۽ هلندي هلندي چارج ٿي وينديون.
عوامي بسون هن ٽيڪنالاجي مان وڏو فائدو حاصل ڪري رهيون آهن. سال 2015ع تائين هن ۾ 10 وڌيڪ بسن جو اضافو ڪيو ويندو. ڪوريا ايڊوانس انسٽيٽيوٽ آف سائنس ائنڊ ٽيڪنالاجي ڪاٽسٽ جو ڊانگ هو چوڪا جيڪو هن پروجيڪٽ جو سربراهه آهي. تنهن جو چوڻ آهي ته نهايت فخر جهڙي ڳالهه آهي جو اسان هن منصوبي ۾ ڪامياب ٿي ويا آهيون. هي يقينن عوام کي ٽرانسپورٽ جي سهولت مهيا ڪرڻ ۾ آساني پيدا ڪرڻ جو هڪ وڏو موقعو آهي. هن جي چارجنگ جو طريقو ٻڌائيندي هن چيو ته بس هيٺان لڳل هڪ اوزار روڊ مان شيپڊ ميگنيٽڪ فيلڊ ان ريزفيش نالي ٽيڪنالاجي وسيلي بجلي حاصل ڪري ٿو. هن روڊ جي سطح اٽڪل 17 سينٽي ميٽر تائين مٿي آهي.
انسانيت جي خدمت ڪرڻ هر هڪ شريف انسان جو طبعي فرض آهي.
(مولانا عبيدالله سنڌي)
سون جي متلاشي ماڻهن کي چاندي به نصيب نه ٿيندي آهي.
(ميورائيس سيٽر)
سچي ڳالهه ٻڌي سچ چوڻ جي همٿ پيدا ٿيندي آهي.
(امام غزالي)
جنهن سان دوستي ڪريو، ان جي جاسوسي نه ڪريو.
(اڻڄاتل ڏاهو)
جيڪڏهن قيدين کي پنهنجي ووٽ سان پنهنجي جيلر چونڊجڻ جو حق ملي وڃي ته ان سان اهي آزاد نه ٿي ويندا.
(ابو الڪلام آزاد)
چونڊ: وقار احمد راهمون
سنڌي ٻوليءَ ۾ استعمال ٿيندڙ نامناسب لفظ
انگريزي لفظ سنڌي ٻوليءَ ۾ داخل ٿي ويا آهن، جيئن ڄڻ ته اصلي سنڌي ٻوليءَ جا هجن، مثال طور، ”اسٽان“، ”ماستر“، ”ٽيپ“، ”ماچيس“ ۽ ”بڪسو“. اهي انگريزي ٻوليءَ جا لفظ (stance, Master, tape, match, box آهن، جيڪي سنڌي ٻوليءَ ۾ داخل ٿي مٿئين شڪل وٺي ويا آهن پر انهن کي سولي سنڌيءَ ۾ ”اَڏو“، ”اُستاد“، ”واڄو“، ”تِيلي دٻو“ ۽ ”دٻو“ سڏيو ويندو آهي. باقي رهي ڳالهه عام شين جي نالن جي، جنهن تي ئي اصل بحث هلي رهيو آهي، اهي لفظ انگريزي ٻوليءَ جا ئي آهن. مثال طور، Bus, Motor cycle, Car, T.V, Telephone وغيره...اهڙن لفظن کي دنيا جي ترقي يافته ٻولين ۾ به انهن ئي نالن سان سڏيو ويندو آهي. جيڪڏهن ڏٺو وڃي ته، سنڌي ٻوليءَ تي عربي، فارسي ۽ ٻين ٻولين جو اثر هر دور ۾ ٿيندو رهيو آهي پر پوءِ به سنڌي ٻوليءَ جي لکڻيءَ تي ڪو به اثر نه پيو آهي
Subscribe to:
Posts
(
Atom
)
